بله، قطعاً میتوان با روغن زیتون غذا درست کرد و حتی سرخ کرد! روغن زیتون، به ویژه نوع فرابکر، یکی از سالمترین و کاربردیترین روغنها در آشپزی است و برای انواع روشهای پخت، از سالاد و سس گرفته تا تفت دادن و حتی سرخ کردن عمیق (در دماهای مناسب)، کاملاً ایدهآل است. در این مقاله، ما به شما نشان میدهیم که چگونه از این “طلای سبز” در آشپزخانه خود بهترین استفاده را ببرید و در پایان به فاکتورهای مهم در تعیین قیمت روغن زیتون اشاره خواهیم کرد.
روغن زیتون و نقطه دود: راز استفاده صحیح
یکی از بزرگترین سوءتفاهمها در مورد روغن زیتون، نگرانی در مورد نقطه دود آن است. نقطه دود دمایی است که در آن، روغن شروع به سوختن، دود کردن و تجزیه شدن میکند و خواص مفید خود را از دست میدهد.
نکته کاربردی: دمای معمول پخت و پز خانگی، حتی برای سرخ کردن، به ندرت به 200∘C میرسد. بنابراین، روغن زیتون فرابکر برای بیشتر غذاهای روزمره، از جمله تفت دادن سبزیجات و پخت گوشت، کاملاً ایمن و سالم است.
کاربردهای آشپزی
روغن زیتون یک ماده فوقالعاده چند کاره است. در اینجا روشهایی برای استفاده از آن در آشپزی روزمره آورده شده است:
شاهکار سالادها و چاشنیها (دماهای صفر)
بهترین و سالمترین روش استفاده از روغن زیتون، به خصوص نوع فرابکر، در دمای اتاق یا سرد است. این کار باعث میشود تمام عطر، طعم و آنتیاکسیدانهای آن حفظ شود.
- سسها و وینگرتها: پایه اصلی هر سس سالاد خوشمزهای، روغن زیتون فرابکر است.
- سرو نهایی: پاشیدن کمی روغن زیتون روی سوپ، پاستا یا حتی ماست و پنیر، طعم آن را بینظیر میکند.
- نان و دیپ: برای سرو با نانهای گرم یا به عنوان دیپ همراه با بالزامیک و ادویهجات.
تفت دادن و سرخ کردن با حرارت متوسط
برای تفت دادن پیاز، سیر، سبزیجات یا پخت ملایم مرغ و ماهی، روغن زیتون فرابکر یک انتخاب عالی است. این روشهای پخت معمولاً در دمایی زیر نقطه دود روغن زیتون فرابکر انجام میشوند و پایداری آن را حفظ میکنند.
نکته کلیدی: اگر برای مدت طولانی و با حرارت بسیار بالا پخت و پز میکنید (مثل پخت استیک در تابه چدنی با حرارت زیاد)، بهتر است از روغنهای با نقطه دود بالاتر یا روغن زیتون تصفیه شده استفاده کنید.
سرخ کردن عمیق
شاید تعجب کنید، اما روغن زیتون میتواند برای سرخ کردن عمیق نیز استفاده شود. تحقیقات نشان داده است که روغن زیتون به دلیل داشتن آنتیاکسیدانها، نسبت به بسیاری از روغنهای گیاهی دیگر (مانند روغن کانولا یا آفتابگردان) در برابر تجزیه شدن در حین سرخ کردن، مقاومت بیشتری از خود نشان میدهد.
کاربرد عملی: از روغن زیتون تصفیه شده (که اغلب در بطریها با عنوان “روغن زیتون خالص” به فروش میرسد) برای سرخ کردن سیب زمینی، ماهی یا کوکو استفاده کنید.
چرا روغن زیتون انتخاب سالمی است؟
سلامتی، انگیزه اصلی استفاده از روغن زیتون در آشپزی است. روغن زیتون عمدتاً از چربیهای تکاشباع نشده تشکیل شده که برای سلامت قلب و عروق بسیار مفید است.
- کاهش التهاب: حاوی ترکیبی به نام “اولئوکانتال” است که مانند ایبوپروفن، خاصیت ضدالتهابی دارد.
- آنتیاکسیدانها: سرشار از ویتامین E و سایر ترکیبات فنولی است که از سلولها در برابر آسیب رادیکالهای آزاد محافظت میکنند.
- پایداری در برابر حرارت: به دلیل ساختار شیمیایی و وجود آنتیاکسیدانها، حتی در برابر حرارت نیز پایداری خوبی از خود نشان میدهد.
فاکتورهای تعیینکننده قیمت روغن زیتون
هنگام خرید، متوجه خواهید شد که قیمت روغن زیتون میتواند طیف گستردهای داشته باشد. این اختلاف قیمت به دلایل زیر است:
- نوع روغن (فرابکر، بکر، تصفیهشده): روغن زیتون فرابکر به دلیل فرآیند تولید سادهتر (فقط پرس سرد) و حفظ کامل خواص و طعم، گرانترین نوع است.
- کیفیت و اصالت: روغن زیتونهای باکیفیت و دارای تأییدیه اصالت (مثل ارگانیک بودن یا محل دقیق تولید) گرانتر هستند.
- بستهبندی: روغنهایی که در بطریهای تیره (که از اکسیداسیون توسط نور جلوگیری میکنند) بستهبندی شدهاند، معمولاً گرانتر هستند.
- برند و منطقه تولید: برندهای مشهور جهانی یا روغنهای تولید شده در مناطق خاصی (مانند یونان، ایتالیا، یا مناطق معتبر داخلی) به دلیل شهرت و کیفیت، قیمت بالاتری دارند.
جمعبندی
با آگاهی از نقطه دود و نوع روغن زیتون مناسب برای روشهای مختلف پخت، میتوانید با خیال راحت آن را جایگزین بسیاری از روغنهای دیگر کنید. روغن زیتون نه تنها به غذای شما طعم و عطر بینظیری میبخشد، بلکه سطح سلامت وعدههای غذایی روزانه شما را به میزان قابل توجهی افزایش میدهد. بنابراین، بطری روغن زیتون خود را در گوشه کابینت پنهان نکنید؛ آن را به ستاره آشپزخانه خود تبدیل کنید!
دیدگاهتان را بنویسید